Биология синфи 9

Китоби дарсии мазкур ягона китобест, ки дар раванди таълим дар мактабҳои миёна маълумотро оиди сохтори организми инсон дорад. Ин маълумот ба ҳама манфиатбахш аст ва махсусан мавод барои тайёрӣ ба довталабони донишгоҳҳо ва донишкадаҳои тиббӣ мебошад. Маълумоти ҳар як мавзӯъ дар алоҳидагӣ бо сарлавҳаи мувофиқ ҷойгир карда шудааст. Ҳама расмҳо ва маълумоти иловагии дар китоб мавҷудбуда низ бо сифати баланд дар маводи таълимии мазкур ҷой дода шудааст. Дар охири ҳар як мавзӯъ саволҳо ҷойгир шудаанд, кӯшиш намоед ба он саволҳо аз мавзӯъҳои омодашаванда ҷавобҳоро ёбед, зеро барои ҷустуҷӯи ҷавобҳо ба аксар шахсон такроран қисмҳои мавзӯъро такрор намудан аст ва такрорнамоӣ худ воситаи беҳтарин барои аз худ кардани маълумоти нав мебошад.

Содержание

• § 1. Ҳуҷайра, сохт, вазифа ва таркиби он
• § 2. Хосияти ҳаётии ҳуҷайра. Муҳити дохилии организм
• § 3. Бофтаҳо, аъзо ва танзими узвҳо
• § 4. Организм ҳамчун як воҳиди том
• § 5. Организм ва хосиятҳои асосии он
• § 6. Хосиятҳои умумии сохти системаи асаб
• § 7. Фаъолияти рефлектории системаи асаб
• § 8. Ҳароммағз
• § 9. Мағзи сар
• § 10. Нимкураҳои калони мағзи сар
• § 11. Асабҳои вегетативӣ (автономӣ)
• § 12. Гигиенаи системаи асаб
• § 13. Ғадудҳои тарашшӯҳи дохилӣ
• § 14. Сохт ва инкишофи устухонҳо
• § 15. Скелети одам
• § 16. Ёрии аввалин ҳангоми зарар дидани скелет
• §17. Мушакҳо ва вазифаи онҳо. Кори мушакҳо. Бофтаи мушак
• § 18. Аҳамияти машқҳои ҷисмонӣ барои ташаккули дурусти скелет ва мушакҳо
• § 19. Таркиб ва вазифаҳои хун. Плазмаи хун
• § 20. Эритроситҳо ва хунгузаронӣ
• § 21. Лейкоситҳо. Иммунитет
• § 22. Гардиши хун. Ҳаракати хун дар организм
• § 23. Кори дил
• § 24. Ҳаракати хун дар рагҳо, гардиши лимфа
• § 25. Пешгири кардани бемориҳои дилу рагҳо
• § 26. Узвҳои нафаскашӣ
• § 27. Мубодилаи газҳо дар шуш ва бофтаҳо
• § 28. Танзими нафаскашӣ. Ёрии аввалин ҳангоми қатъ гардидани нафаскашӣ
• § 29. Бемориҳои узвҳои нафаскашӣ ва пешгирии онҳо
• § 30. Узвҳои ҳозима
• § 31. Ҳазми хурок дар ковокии даҳон
• § 32. Ҳазми хурок дар меъда
• § 33. Тағйирёбии моддаҳои ғизоӣ дар рӯда
• § 34. Пешгирӣ кардани бемориҳои меъдаю руда
• § 35. Мубодилаи моддаҳои органикӣ
• § 36. Мубодилаи моддаҳои гайриорганикӣ. Танзими мубодилаи моддаҳо
• § 37. Витаминҳо
• § 38. Мубодилаи нерӯгӣ. Гигиенаи хӯрок
• § 39. Системаи ихроҷи пешоб
• § 40. Пуст. Сохт ва вазифаҳои пуст
• § 41. Гигиенаи пӯст. Ёрии аввалин ҳангоми хунук задан ва сӯхтани пӯст
• § 42. Узвҳои афзоиш
• § 43. Балоғати ҷинсӣ. Тавсифи давраи наврасӣ
• § 44. Бордоршавӣ ва инкишофи батнӣ
• § 45. Сабзиш ва инкишофи кӯдак
• § 46. Бемориҳои ирсӣ ва модарзодӣ
• § 47. Аъзои ҳис ва аҳамияти онҳо
• § 48. Сохти узви босира
• § 49. Вазифаҳои узви босира. Пешгирӣ кардани иллати босира
• § 50. Узви сомеа. Пешгирии бемориҳои сомеа
• § 51. Узвҳои мувозинат, ҳиссиёти мушакӣ ва ломиса, шомма ва зоиқа
• § 52. Фаъолияти олии асаб. Рефлексҳои ғайришартӣ ва аҳамияти онҳо
• § 53. Рефлексҳои шартӣ. Боздории рефлексҳо
• § 54. Хусусиятҳои фаъолияти олии асаби инсон
• § 55. Эҳсосот
• § 56. Хотир
• § 57. Хоб ва бедорӣ. Пешгирии бехобӣ
• § 58. Вайроншавии фаъолияти олии асаб ва пешгирии он
• § 59. Асосҳои физиологияи меҳнат ва тавсифи мухтасари шаклҳои асосии он
• § 60. Фаъолияти одам дар шароити номусоид
• § 61. Саломатии одам ва роҳҳои муҳофизати он